Προληπτική ορθοδοντική
Η πρώιμη και προληπτική ορθοδοντική θεραπεία μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως αποτελεσματικό μέσο για τη μείωση της σοβαρότητας ενός εξελισσόμενου προβλήματος ή ακόμη να συμβάλλει στην εξάλειψή του. Ως αποτέλεσμα, οποιαδήποτε μελλοντική ολοκληρωμένη ορθοδοντική θεραπεία μπορεί να είναι απλούστερη ή να μην χρειάζεται καθόλου.
Είναι επιστημονικά τεκμηριωμένο ότι ορισμένα ορθοδοντικά προβλήματα που διαγιγνώσκονται ήδη από τα στάδια της νεογιλής ή μικτής οδοντοφυΐας μπορούν να βελτιωθούν ή ακόμη και να διορθωθούν πλήρως με απλές μεθόδους.
Προληπτική ορθοδοντική και στόχοι
Η προληπτική ορθοδοντική θεραπεία έχει ως βασικούς στόχους:
- τη διατήρηση των χώρων εντός των οδοντικών τόξων ώστε να αποφευχθεί ανάπτυξη συνωστισμού σε μια προσπάθεια να μειωθεί η ανάγκη για μελλοντική εξαγωγή μόνιμων δοντιών
- τη δημιουργία των συνθηκών που ευνοούν την κανονική ανατολή των κυνοδόντων και την αποφυγή του εγκλεισμού τους
- την εξάλειψη βλαβερών συνηθειών (πιπίλισμα δαχτύλων, κατάποση με προώθηση της γλώσσας)
- τον έλεγχο και περιορισμό της σοβαρότητας ενός αναπτυσσόμενου προβλήματος οδοντικής αιτιολογίας
- τον έλεγχο και περιορισμό της σοβαρότητας ενός σκελετικού προβλήματος των γνάθων
- την πρόληψη τραύματος των άνω πρόσθιων δοντιών που κινδυνεύουν από κατάγματα όταν προεξέχουν υπερβολικά
- τη βελτίωση της ψυχολογικής ευεξίας του παιδιού που θέλει να ομορφύνει το χαμόγελό του για να αποφύγει κριτικές που σχετίζονται με τα δόντια του στο σχολικό και ευρύτερο περιβάλλον.
Διατήρηση χώρων
Η διατήρηση χώρων εντός των οδοντικών τόξων ενδείκνυται σε περιπτώσεις πρόωρης απώλειας των νεογιλών δοντιών και σε περιπτώσεις ήπιου συνωστισμού προκειμένου να αποφευχθεί μελλοντική ορθοδοντική θεραπεία με εξαγωγή μόνιμων δοντιών. Το είδος των ορθοδοντικών συσκευών που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία εξαρτώνται από το πού εντοπίζεται το πρόβλημα και το στάδιο της οδοντικής ανάπτυξης του παιδιού.
Προληπτικές ορθοδοντικές μέθοδοι για την αποφυγή εγκλεισμού των κυνοδόντων
Οι κυνόδοντες της άνω γνάθου είναι τα πιο συχνά έγκλειστα δόντια. Αυτό συμβαίνει γιατί το οδοντικό τους σπέρμα βρίσκεται πολύ ψηλά στην άνω γνάθο και η διαδρομή τους για να φτάσουν στο στόμα είναι μεγάλη.
Η μη φυσιολογική διεύθυνση ανατολής των κυνοδόντων μπορεί να διαγνωστεί στο στάδιο της μικτής οδοντοφυΐας.
Πολλές ορθοδοντικές πρώιμες παρεμβάσεις και μέθοδοι μπορούν να χρησιμοποιηθούν προκειμένου να:
- γίνει πρόληψη εγκλεισμού
- βελτιωθούν οι χώροι μέσα στο οδοντικό τόξο
- βελτιωθεί η θέση του κυνόδοντα μέσα στο οστό της γνάθου
- αποτρέψουν ή να μειώσουν την ανάγκη για μελλοντική χειρουργική αποκάλυψη και έλξη με πολύπλοκες ορθοδοντικές θεραπείες
- γίνει αυθόρμητη ανατολή του χωρίς καμία άλλη περίπλοκη παρέμβαση σε ποσοστό 70-100% των περιπτώσεων.
Με την προληπτική ορθοδοντική εξέταση του παιδιού σας και τις απαραίτητες ακτινογραφίες μπορούμε να προτείνουμε και να εφαρμόσουμε, εάν κριθεί απαραίτητο, την πιο ενδεδειγμένη μέθοδο για πρόληψη εγκλεισμού των κυνοδόντων.
Έλεγχος και διακοπή βλαβερών έξεων
Η πλειοψηφία των παιδιών υιοθετεί συνήθειες όπως η χρήση πιπίλας, η απομύζηση (πιπίλισμα) του ή των δαχτύλων και η κατάποση με προώθηση της γλώσσας.
Εάν αυτές οι συνήθειες ελεγχθούν και σταματήσουν όσο το παιδί έχει ακόμη την νεογιλή του οδοντοφυΐα (παιδικά δόντια), τα αποτελέσματά τους είναι από ελάχιστα έως ανύπαρκτα. Ωστόσο, εάν αυτές οι συνήθειες συνεχιστούν κατά το στάδιο της μικτής οδοντοφυΐας, η ανάπτυξη κάποιας μορφής ορθοδοντικού προβλήματος στα δόντια ή/και στον σκελετό των γνάθων είναι εμφανής.
Τα ορθοδοντικά προβλήματα αναπτύσσονται λόγω της πίεσης που ασκούν τα δάχτυλα στα πάνω και κάτω μπροστινά δόντια καθώς και από την ανάπτυξη αρνητικής πίεσης στην στοματική κοιλότητα από τις δυνάμεις που ασκούν τα χείλη, οι παρειές και η γλώσσα κατά την κίνηση της απομύζησης (πιπίλισμα) του ή των δαχτύλων.
Τα αποτέλεσμα είναι ότι:
- οι άνω τομείς πιέζονται προς τα εμπρός και παρεμποδίζεται η φυσιολογική ανατολή τους
- οι κάτω τομείς πιέζονται προς τα πίσω
- αυξάνεται η οριζόντια πρόταξη (οριζόντια απόσταση μεταξύ άνω και κάτω τομέων)
- εγκαθίσταται πρόσθια ανεωγμένη δήξη (κενό ανάμεσα στα άνω και κάτω πρόσθια δόντια)
- περιορίζεται η φυσιολογική αύξηση της άνω γνάθου σε εγκάρσιο επίπεδο
- δημιουργείται οπίσθια σταυροειδής σύγκλειση
- υπάρχει απόκλιση από την φυσιολογική κατεύθυνση αύξησης των οστών των γνάθων και του προσώπου σε όλα τα επίπεδα (εγκάρσιο, προσθιοπίσθιο και κατακόρυφο).
Οι ορθοδοντικές συσκευές που χρησιμοποιούνται σε τέτοιες περιπτώσεις έχουν ως στόχο να αποτρέψουν την τοποθέτηση του ή των δαχτύλων στο στόμα και να οδηγήσουν τη γλώσσα στην φυσιολογική της θέση, η οποία είναι στην οροφή του στόματος και όχι μεταξύ των άνω και κάτω μπροστινών δοντιών.
Επίσης, η ψυχολογική συμβουλευτική με ενδυνάμωση και υποστήριξη έχει ως αποτέλεσμα την επιτυχή συνεργασία μεταξύ της ορθοδοντικής και τεχνικών από άλλα επιστημονικά πεδία όπως η ψυχολογία, η καθοδήγηση και η λογοθεραπεία.