Κρανιοπροσωπικά προβλήματα: Σχιστίες και Κρανιοπροσωπικά Σύνδρομα

Τα κρανιοπροσωπικά προβλήματα, όπως οι σχιστίες χείλους ή/και υπερώας και τα κρανιοπροσωπικά σύνδρομα δημιουργούνται κατά την εμβρυϊκή ζωή.

Είτε η γενετική προδιάθεση με μεταλλάξεις υπεύθυνων γονιδίων που «τρέχουν» στο γενεαλογικό δέντρο, είτε περιβαλλοντικοί παράγοντες που επιδρούν μέσω της μητέρας στο έμβρυο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης (κάπνισμα, κατανάλωση αλκοόλ, κατάχρηση ουσιών, λήψη φαρμάκων από την μητέρα για παθήσεις γενικής υγείας), επηρεάζουν τη φυσιολογική ανάπτυξη και αύξηση των εμβρυϊκών οργάνων με συνεπακόλουθα σημεία και συμπτώματα που εκδηλώνονται και στην κρανιοπροσωπική περιοχή.

Τα κρανιοπροσωπικά σύνδρομα είναι πολυάριθμα και συνήθως αποτελούν μέρος μιας γενικευμένης συνδρομικής κατάστασης. Τα σύνδρομα που παρουσιάζουν παρεκκλίσεις ανάπτυξης και αύξησης του συνολικού σκελετού και του νευρομυϊκού συστήματος του σώματος έχουν επίσης εμφανή εκδήλωση στην κρανιοπροσωπική περιοχή με την μορφή μη φυσιολογικής ανάπτυξης, αύξησης και λειτουργίας των αντίστοιχων ιστών του προσώπου (δόντια, γνάθοι, μαλακοί ιστοί).

Οι σχιστίες του χείλους ή/και της υπερώας είναι το πιο συχνό κρανιοπροσωπικό πρόβλημα με τη συχνότητα εμφάνισης να κυμαίνεται μεταξύ διαφορετικών πληθυσμών, και να είναι περίπου 1 ανά 1000 γεννήσεις στην Ελλάδα. Ενώ περίπου το 70% των σχιστιών είναι μη συνδρομικές, το 15% μπορεί να είναι μέρος ενός συνδρόμου.

Οι σχιστίες προκύπτουν επειδή τα διαφορετικά εμβρυϊκά τμήματα που θα αποτελέσουν τις μελλοντικές γνάθους και τα χείλη αποτυγχάνουν να «συγκολληθούν» μεταξύ τους κατά τη διάρκεια της πρώιμης εμβρυϊκής ζωής, οπότε παραμένει ένα κενό μεταξύ τους. Μια σχιστία μπορεί να είναι ετερόπλευρη ή αμφοτερόπλευρη, μπορεί να εντοπίζεται μόνο στο άνω χείλος ή να εκτείνεται σε ποικίλο βαθμό εντός της υπερώας, μπορεί να εντοπίζεται  μόνο στην υπερώα ή να είναι αποκλειστικά υποπεριοστική/υποβλεννογόνια. Σε υποπεριοστικές/υποβλεννογόνιες σχιστίες, παρόλο που τα ούλα καταφέρνουν να «συγκολληθούν», το υποκείμενο οστό παραμένει ανοιχτό, καθιστώντας μερικές φορές τη διάγνωση δύσκολη στις περιπτώσεις αυτές.

Κρανιοπροσωπικά προβλήματα και αντιμετώπιση

Η αντιμετώπιση των ασθενών με κρανιοπροσωπικά προβλήματα διαρκεί πολλά χρόνια και περιλαμβάνει πολλά στάδια που εκτελούνται από διαφορετικούς ειδικούς ιατρούς (γναθοχειρουργούς, πλαστικούς χειρουργούς, ωτορινολαρυγγολόγους) και ειδικούς οδοντιάτρους (ορθοδοντικό, παιδοδοντίατρο, προσθετολόγο, περιοδοντολόγο) καθώς και άλλους επαγγελματίες (λογοθεραπευτές, ψυχολόγους), με όλους αυτούς να πραγματοποιούν τα καθήκοντά τους με οργανωμένο και συντονισμένο τρόπο.

Σκοπός και στόχος μας, όπως και των συνεργαζόμενων ειδικών που εμπλέκονται στην αντιμετώπιση τέτοιων περίπλοκων περιπτώσεων, όπως τα κρανιοπροσωπικά προβλήματα, είναι να προσφέρουμε ολοκληρωμένες υπηρεσίες που να καλύπτουν όλες τις πτυχές των αναγκών των ασθενών από τη βρεφική και παιδική ηλικία μέχρι την εφηβεία και την ενήλικη ζωή.